WAYANA 301, özel etkinlikleri hariç tuttuğumuzda biletli girişle düzenlediğimiz ellinci etkinlik oldu. WAYANA markasıyla kapılarımızı 18 Temmuz 2022 tarihinde açtık. Henüz iki yılı doldurmadığımız halde bu denli yoğun bir tadım portföyüne sahip olduğumuz için doğrusu çok mutluyuz. Her tadım, yeni şarap severlerle tanışmamızı sağladı. Bizim yaptığımız işe ne kadar değer verdiğimizi bu etkinliklerde bizzat yaşadılar. Hepsi WAYANA’yı kendi zihin haritalarında doğru yere oturttular. Bizi seçerek hem motivasyonumuzu arttırdılar hem de insana ‘yeter artık’ dedirten ülke koşullarına rağmen yola devam etme arzumuzu canlı tuttular. Onun için yazının ilk kısmını bize verdikleri destekten ötürü tüm tadım katılımcılarımıza teşekkür etmek için ayırdık.
WAYANA 301 tadımımız 2023 Güz-2024 Bahar döneminin kapanış etkinliğiydi. Bu etkinliği yılın ilgi gören orta ve üst segment şaraplarına ayırmıştık. Ama tadımın en büyük farkı, şaraplara bu kez müzik parçalarının eşlik etmesiydi. Bunu ilk kez yapıyorduk, nasıl yapmamız gerektiği konusunu keşfetmemiz gerekiyordu. Biz de bunun için çalışmaya başladık.
WAYANA’dan önce aynı yerdeki pizza restoranımızı işletirken gastronomi alanındaki çalışmalarını yakından izlediğimiz İngiliz akademisyen Charles Spence’in şarap-müzik konusunda yürüttüğü çalışmalara tekrar baktık. Şarap konusunda kalem oynatanların müzikle ilgili deneyim, gözlem ve yorumlarına yönelik yoğun bir online tarama yaptık, erişebildiklerimizin hepsine baktık. Seçimleri yaparken kriter olarak neleri aldıklarını anlamaya çalıştık. Bunların hepsinin mutlaka yaptığımız seçimlerde, farklı ağırlık ve biçimlerde etkisi olmuştur. Ama bulduklarımız bize bu alanın henüz baltanın ancak çeperine girdiği orman olduğunu bütün açıklığıyla gösterdi. Yani vereceğimiz kararlarda ve yapacağımız seçimlerde kendi başımızaydık.
ESERLERİ NASIL ve HANGİ ÖZELLİKLERİNE GÖRE SEÇTİK?
Tadımdaki endemik şarapların üzümlerinin doğum yerleri bizim için başlangıç noktası oldu. Yerel üzümlerimiz için bölgesel akrabalığın güçlü bir bağ olduğunu düşündük ve müzik seçimlerimizi yöre türkülerinden seçtik. Yabancı üzüm şaraplarından ikisi için yine yöresel ilişkiyi seçtik, doğdukları ya da hayat buldukları yerlerin müziklerini seçtik. Diğer iki yabancı üzüm şarabında bu kez müzik janrına yer verip yöresel ilişkiden uzaklaştık. Yaptığımız seçimlerin tümü sübjektif, eser seçimlerinin sorumluluğu tamamen bize ait.
Her şarap için iki eser seçtik. Eserlerin birisi yavaş tempolu, diğeri canlı, hızlı tempolu olacak şekilde seçildi. Her parçanın yaklaşık 90 saniye (10 saniyelik toleransla) uzunluğundaki kısmı önce yavaş tempolu, sonra ses düzeyinin fade-out olarak kaybolması ve temposu yüksek ikinci parçanın çalınması biçiminde sürdürüldü. Her şaraba yaklaşık 3 dakikalık bir süre ayrıldı.
Bazı parçaların daha çok bilinenlerden, bazılarının daha az bilinenlerden seçilmesine dikkat ettik. Bilinirliğin değerlendirmeleri nasıl etkileyeceğini merak ediyorduk.
Bazı parçaların enstrümantal, bazılarının ses içermesinin anlam taşıyıp taşımayacağını görmek istedik, bu nedenle üç parçada ses yer almadı.
Yöresel seçimlerin dışına çıkarak yaptığımız janra dayalı müzik seçimlerinde de çok bilinen ve az bilinen parçaları seçip çaldık.
TADIM SÜRECİNİ NASIL YÜRÜTTÜK?
Katılımcılara her tadımda olduğu gibi kısa bir bilgi aktarımı yaptık. Seçtiğimiz şarapların tümü sek şaraplar olduğu için kısaca sek şarabın nasıl elde edildiğini özetleyip tadımda kullanacağımız duyu organlarımızın görevlerini ve şarabın karakteristik özelliklerinin duyu organlarımızda nasıl etkiler yarattığını hatırlattık.
Tadıma geçmeden önce müzikle şarap arasındaki ilişkinin değerlendirmesini nasıl yapmamız gerektiği üzerinde bir açıklama yaptık. Tadım için bir broşür hazırladık. Hazırlanan broşürün yan yana iki sayfasından soldakinde müzik eserlerinin sıra numarası, adı ve seslendiren sanatçılara ilişkin açıklamalar, sağdaki sayfada da üzerinde eser adlarıyla aynı hizada değerlendirme tablosu yer aldı. Her eser için 1’den 10’a kadar numaralandırılmış değerlendirme çubuğu yerleştirildi. Katılımcılara müzik parçasının dinlerken şarabın aromasını koklayarak, yudumlayarak müziğin onlar için anlam taşıyıp taşımadığını sorgulamalarını ve tabloya yerleştirmelerini istedik. Eğer müzik parçasının hiç etkisi olmadığını düşünürlerse HİÇ ETKİLENMEDİM 1 noktasını, hoşlarına giden etki yarattığını hissederlerse ÇOK ETKİLENDİM 10 noktasına kadar uzanan bölgede bir seçim yapıp işaretlemelerini söyledik. Kimse adını değerlendirme parçasına yazmadı, bilgiler anonim olarak kendilerinden alındı.
Uygulama boyunca hiçbir aksama yaşamadık. Katılımcılar ilgiyle parçaları dinlediler, onlardan rica ettiğimiz değerlendirmeleri yaptılar ve bizimle paylaştılar. Etkinlikte yer alan parçaları, katılımcıların değerlendirmelerinin sonuçlarını bir sonraki yazımızda sizlerle geniş bir özet olarak paylaşacağız.
Kısa bir ön değerlendirme: İyi ki böyle bir deneysel çalışma yapmışız.